Hukuk sisteminde mevzuat suçları caydırmak için vardır. Caydırıcılığı olmayan mevzuat, cezai şartı olmayan kanun çok fazla etkili olmaz.
Telif hakları sözkonusu olduğunda yürülükte olan Telif Hakları Yasası bu hakları korumak için vardır. Hatta Kültür Bakanlığı bünyesinde Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü diye bir birim de vardır.
Bu genel müdürlüğün sitesine girdiğimde “Korsanlıkla Mücadele” diye bir link gördüm. Burada Korsanlıkla Mücadele için neler yapıldığını görmeyi umuyordum. Fakat hüsrana uğradım. Sadece basit birkaç malumattan başka birşey göremedim. İstatistikler sayfasında ise Uluslararası Fonogram Yapımcıları Birliğinin 2003 Korsan Raporu olunca daha da üzüldüm. Raporun eskiliğine mi yanarsınız, Kültür Bakanlığının kendisinin bir çalışma yapmamış olmasına mı yanarsınız.
Sadece bandrol satmakla korsan önlenemiyor maalesef. Korsan yayınları önlemek için halkı bilinçlendirme nerede kaldı. Korsana karşı baskınlar nerede, korsanı engellemek için ilgili sektörlerle birtakım çalışmalar yapılamaz mı?
Müzik korsanları konusunda MÜYAP diye bir sivil toplum kuruluşunun etkin çalışmalar yaptığını, özellikle intenet üzerinden dağıtılan korsan müzikleri engellemekte başarılı olduğunu görüyoruz.
Benzer çalışmalar kitap için, film için v.s. yapılamaz mı?
Korsan nasıl engellenir diye kendi kendime düşündüm:
1- Halkı korsana karşı bilinçlendirmek, ucuzdur diye almamalarını sağlamak lazım.
2- Yayıncılar da kendi aralarında toplanıp fiyatlarını makul düzeyde tutmak için bir konsensüs sağlamalıdırlar. Bir müzik CD’si bazen 15-20 liraya kadar çıkarsa, bir film 20-30 lira olursa bunların korsanları 3-5 liraya satılır. Ancak aslı 7 lira iken korsanını kimse 5 liraya almaz. Kitap için de durum aynı. 20 liralık bir romana herkesin gücü yetmiyor. Ama tezgahta aynı kitap 5 liraya satılınca alıp okumak istiyorsunuz.
3- Özellikle ithal kitaplar ve bazı ders kitapları çok astronomik fiyatlara satılmakta. Böylece aynı kitabın fotokopisi üçte bir fiyata bazen beşte bir fiyata satılabilmektedir. Aslını getirip satan da çok para kazanmak derdinde ve kazanıyor. Fotokopi ile çoğaltan da çok para kazanmak istiyor ve kazanıyor. Evet serbest ekonomi ama bir devlet kurumunun bazı fiyatları da kontrol edebilmesi gerekir.
Korsan kitapları satın almayı hiç tasvip etmiyorum. ama doğrusunu söylemek gerekirse sokak tezgahlarında gördüğüm kitap ve CD’leri gördükçe de içim çekiyor. Kaliteli müzik dinleyeyim, iyi film seyredeyim, kitap okuyayım diye mağazaya girdiğimde her seferinde yüzlerce lira para harcıyorum ama aynı sonuca korsanlarla çok çok daha ucuza ulaştığımı görünce yutkunuyorum.
Korsan kitapları, korsan CD’leri almayalım ama yayıncılardan ricamız biraz bizi düşünsünler.