“Ezbercilik” klişesi ile küçümsenen ve karşı çıkılan ezber eğitimin bir parçasıdır.  Bir bilginin hafızaya kaydedilmesi ezberdir diyebiliriz.

Bilgilerin ileride lazım olduklarında kullanılması için ezberlenmesi gereklidir ve bunu istesek de istemesek de hepimiz yapıyoruz. Eğitimde küçümsenen ve karşı çıkılan şey aslında kavranmadan sadece kalıp olarak ezberlenmesidir. Eğer öğretmen kavram düzeyinde bir hedef koymadan sadece ezberlenmesini istiyorsa bunun ileride bilgi olarak kullanılma ihtimali zaten çok düşüktür.

Bir bilginin ileride tekrar kullanılabilmesi, işlenerek başka bir yerde karşımızsa çıkabilmesi için kavranması gerekir. Kavranmadan sadece kalıp olarak ezberlenen bir şeyin kullanılması çok zordur.

Örneğin çarpım tablosunu çocuklar ezberlerler. ama buradaki ezber bile bir kavrama gerektirir.

2×2 = 4 kalıbını ezberleyen çocuk eğer “iki tane iki birlikte dört eder” diyebiliyorsa bunu kavramıştır. ama bunu kavrayamıyorsa ileride çarpım gerektiğinde bu kalıbı kullanma ihtimali düşüktür.

Çocukların çarpım tablosunu kavramadan ezbelediklerini söylemek gerçekçi olmaz. Büyük çoğunluğu kavrarlar ve öyle ezberlerler. Hatta iyi öğrenenler her çarpım sorulduğunda zihinlerinden hızlıca hesaplayıp öyle söylerler. ancak bazı klişe kalıplar hiç düşünülmeden de ezberlenmiş olabilir.

Ezber tamamıyla kötüdür ve gereksizdir demek, kökten karşı çıkmak insan zihnini ve beynin nasıl çalıştığını bilmemektir. beynimizin kaydetme işlevi ezberlememizi doğal hale getirir. İstenen ve beklenen şudur ki kavransın ondan sonra ezberlensin. Ancak bazı bilgiler tam kavranmasa bile önce ezberlenip ileride kullanıdlıkça kavranabilir.

Hele bazı metinler vardır ki bunların ezberlenmesinden başka çare yoktur. Şiir ezberlenerek okunur, dua ezberlenir.

Ezber öğrenmenin bir metodudur ve doğru kullanıldığında faydalıdır. Hiçbir şeyi hafızasında tutumamak üzere programlanmış insanlar hafızlarının körelmesi tehlikesi ile karşı karşıya kalırlar.

Günümüz teknolojilerinden bazıları bize hiçbir şeyi ezberlememeyi telkin etmektedir.

Telefon numaralarını ezberlemeye gerek yok, nasıl osa telefonun çok büyük bir hafızası var. (Pili bitince ortada kalıverirsin)

Bilgi ezberlemeye gerek yok, internetten arar bulursun. (İnternet olmayınca apışır kalırsın.)

Bu anlayış bir süre sonra (özellikle teknik konularda okuyan öğrencilerde) “bir şeyi detaylıca öğrenmeye gerek yok, ihtiyaç duyduğumda kaynağına başvurur öğrenirim” evhamına ve bu da zihinsel tembelliğe sebep olabiliyor.

Oysa aynı kimseler birçok anlamlı anlamsız kalıbı bilinçsizce ezberleyebiliyorlar.

Ezber kötü değildir, yerinde ve doğru kullanılmak şartıyla…